Ons land telt duizenden sportparken en sportaccommodaties. Stuk voor stuk voorzien van een naam. Sommigen simpel en vanzelfsprekend, anderen met een naam van een persoon die veel heeft betekend voor een club of een stad. Maar er zijn ook benamingen van sportparken waarbij je je fantasie de vrije loop kunt laten gaan. Voetbal247.nl zoekt uit het verhaal uit achter de sportparken met de meest fascinerende namen. In de tweede aflevering: Sportpark Groot Scholtenhagen in Haaksbergen, het thuis van onder meer HSC’21.
In het jaar 1284 duikt het huis ‘Thon Hagen, gelegen in de kerspel Huckesberge’ voor het eerst op in een geschreven bron. Het Hagen en de omliggende landerijen zijn dan in eigendom van de Commanderij van Steinfurt, enkele tientallen kilometers over de Duitse grens. Onder meer dit stukje van Haaksbergen behoort dan dus daadwerkelijk tot Duitsland. Niet dat dat land dan al als zodanig bestaat, maar grappenmakers die Twente beschouwen als Duits, zullen met graagte hun gelijk halen.
Het Hagen is de officiële naam en verwijst naar het woord haag: bosje of omheining. Het woord ‘Scholten’ dat ervoor wordt geplakt is een verbastering van de ‘Scholte ten Hagen’, oftewel, de persoon die belast was de administratieve- en rechtstaken op het bijbehorende land. In de bewuste oorkonde waarin de verkoop het Hagen wordt vastgelegd staat dat de verkoop is inclusief ‘luden, grasland, weiden en bossen en andere toebehoren’. Vooral die ‘luden’ is interessant. De mensen die er woonden waren dus eigenaar van de landheer. Het is toch fijn dat wat eeuwen later mensenrechten zijn bedacht.
Van horige tot loonslaaf
We maken even een sprong in de tijd naar het einde van de negentiende eeuw. De mensen zijn dan inmiddels geen ‘horigen’ meer, maar heel veel beter is het ook niet. De meesten zijn loonslaven, in het geval van Haaksbergen vaak achter het weefgetouw van de firma Jordaan. De familie Jordaan is de grootste plaatselijke textielbaron en sommigen van hen hebben toch al net iets meer sociaal gevoel in hun donder. Zoals Willem Jordaan, de vrijgezelle telg uit de familie die in 1866 medefirmant wordt.
Willem houdt van het buitenleven en koopt in 1886 het Hagen op een openbare veiling voor iets meer dan 11.000 gulden. Hij verbouwt de hoofdboerderij tot zijn buitenverblijf, legt er een park met vijver aan en verpacht een deel van de 62 hectare grond en bijbehorende boerderijen. Als na zijn overlijden in 1902 zijn testament wordt gelicht blijkt zijn sociale inborst. Hij schenkt Het Hagen aan een nieuw op te richten stichting, die het landgoed ten dienste van de hulpbehoevende oud-werknemers van Jordaan én de inwoners van Haaksbergen moet stellen.
Scholtenhagen wordt sportpark
De georganiseerde sport bestaat dan nog niet in het dorp, maar lang duurt dat niet. De oudste voetbalclub van het dorp, vv Haaksbergen krijgt van de nieuwe stichting in 1915 als eerste een veld en HSC’21 (dan nog onder de naam HAC) volgt in 1927. Inmiddels – onder de naam Groot Scholtenhagen – herbergt het voormalige landgoed niet alleen twee voetbalclubs, maar ook een zwembad, tennis-, hockey- en atletiekvereniging. En niet te vergeten de skeelerbaan, die – onder water gezet – al vaak het decor geweest van de eerste schaatsmarathon op natuurijs.
HSC’21 is dus inmiddels al bijna honderd jaar thuis op het Scholtenhagen en dat had Willem Jordaan, laat staan de commanderij van Steinfurt eind 13e eeuw vast niet kunnen bevroeden toen zij het Hagen tot hun eigendom maakten.
Eerder verschenen in deze ‘Sportparknamen’-serie:
#1 De Hanen Weide (Achilles Veen)
