‘,,KNVB schrikt wakker” slaat nergens op’, twitterde KNVB-directeur Jan-Dirk van der Zee als reactie op ons bericht waarin we met het nodige cynisme berichtten over het plan van de KNVB om de Regio Cup te organiseren. Juist omdat de weken ervoor de topamateurclubs zelf maar alternatieve competities begonnen te organiseren, aangezien het oorverdovend stil bleef vanuit Zeist.

Kritiek uiten is makkelijk en al helemaal op mensen die verantwoordelijkheid dragen of moeten laveren tussen tegengestelde belangen. Zoals het kabinet moet laveren tussen de belangen van de zorg versus de economie en sociaal maatschappelijke belangen. Dat beseffen wij ons terdege. Maar toch zijn we evengoed kritisch op de KNVB, juist omdat onze kritiek in onze ogen ook gefundeerd en beargumenteerd kan worden.

Passiviteit
Ons grootste verwijt aan de KNVB is de passieve houding. In Zeist zal men ongetwijfeld tegenwerpen dat men veelvuldig contact en overleg heeft met Den Haag en de verantwoordelijke bewindspersonen. Dat de zorgen over het belang van sporten worden onderstreept. Dat men opkomt voor de belangen van het amateurvoetbal, juist in een mentaal zware tijd voor velen. Dat het vooralsnog weinig heeft opgeleverd, verwijten we de voetbalbond niet. Dat is de schuld van het virus, dat zich nog niet laat verslaan. Dat de overheid vergaande maatregelen neemt is ontzettend balen, maar het zou naïef zijn om te denken dat winkels en horeca moeten sluiten, maar kantines en tribunes gewoon gevuld kunnen blijven.

Jan-Dirk van der Zee was de afgelopen maanden af en toe zichtbaar in de media. We zagen interviews in Trouw, bij de NOS en recent nog in het Friesch Dagblad. Vaak met dezelfde boodschap: sporten is belangrijk voor lichaam en geest, amateurclubs hebben het zwaar, de politiek heeft te weinig oog voor de sport. Allemaal voorspelbare boodschappen, die men in Den Haag ook vast en zeker zal onderschrijven. Maar het levert niets op. Geen centimeter meer ruimte.

Steun
De KNVB zal wellicht ook stellen dat het, samen met NOC*NSF, 240 miljoen extra steun voor de amateurclubs binnenhaalde vanuit Den Haag. Maar is een dergelijk bedrag aan financiële steun in een tijd waarin het Rijk met miljarden smijt richting horeca, evenementenbranche, detailhandel, de cultuursector en vervoersbedrijven als de NS en KLM niet meer dan logisch? Het is de vraag of 240 miljoen voldoende is voor de honderden clubs die ons land telt, aangezien vele clubs tienduizenden euro’s mislopen, soms zelfs tonnen.

Compliment
Keurig was wel de compensatie die topamateurclubs ontvingen bij het uitsluiten van verdere deelname aan de KNVB Beker. Dat heeft de voetbalbond correct afgewikkeld en dat mag gezegd worden.

Meer nodig
Maar van de grootste sportbond van ons land, met zoveel expertise, professionals, zo’n grote achterban hadden wij meer verwacht in crisistijd. Als je meer dan een miljoen mensen vertegenwoordigt, dan zou je geluid veel luider mogen klinken dan een shirtjesactie op het Malieveld of een paar interviews in kranten waarin meer ruimte voor de sport wordt gevraagd.

Voortrekkersrol
Wat we gemist hebben vanuit de KNVB is een voortrekkersrol. Een bond die out-of-the-box denkt, die kijkt naar wat er wel kan, die clubs bijstaat en die partijen bij elkaar brengt om amateurvoetballend Nederland te dienen. We geven vijf voorbeelden waarin de KNVB, ook in crisistijd, het verschil had kunnen maken en haar meerwaarde kunnen tonen.

1. Financieel garantiefonds
Veel penningmeesters hebben slapeloze nachten als ze naar de financiële balans van hun club kijken. Er is grote vrees dat veel amateurclubs deze coronacrisis wel eens niet kunnen gaan overleven. Het steunpakket van 240 miljoen is aardig, maar geen enkele garantie dat het voldoende is. Waarom heeft de KNVB haar naam en invloed niet benut om een garantiefonds voor amateurclubs te starten? Met ING als één van haar hoofdsponsoren moet het toch mogelijk een soort ‘KNVB lening’ te ontwikkelen voor clubs in nood? ING zal ongetwijfeld haar maatschappelijke betrokkenheid willen tonen. Aan de KNVB de taak om ING met het ministerie van VWS te verbinden. Vraag de minister om garant te staan voor de leningen van clubs bij de ING en pak als KNVB je rol om dit financiële vangnet te coördineren. Zo weet je zeker dat de amateurclubs ook na corona nog bestaan.

2. Is de Tweede Divisie niet vergelijkbaar met Eredivisie Vrouwen?
Wat de KNVB een paar maanden geleden wel bereikte, was om de Eredivisie Vrouwen weer doorgang te laten vinden. De KNVB kreeg dat voor elkaar door te wijzen op gelijke behandeling van mannen en vrouwen op Eredivisie-niveau. Nu gunnen wij de vrouwenvoetbalsters hun competitie, maar gek is het wel. Dat vonden de speelsters zelf ook, die zelf al te kennen gaven dat de zogenaamde ‘bubbel’ zoals die in de Eredivisie mannen bestaat voor vrouwen niet mogelijk is. Veel vrouwenvoetballers werken naast hun voetbalcarrière, ze hebben daardoor veel meer mensen in hun omgeving en daarnaast er is er bij veel clubs nauwelijks budget om veelvuldig te testen. Maar als je toch besluit de Eredivisie Vrouwen door te laten gaan, waarom dan niet een soortgelijke behandeling voor de Tweede Divisie vragen aan de overheid, net als veel andere sporten met een semi-prof cultuur die wel door mogen gaan? Allemaal semi-profs waarbij vrijwel alle spelers er een baan naast hebben. Waarom FOX Sports / ESPN / Eyecons niet benaderd om de wedstrijden, die toch al allemaal gefilmd worden, live op televisie of online uit te zenden, desnoods op tijden waarin de Eredivisie nog niet is gestart?

3. Organiseer alternatieve trainingscompetities
Of voorstel 2 haalbaar zou zijn geweest, is natuurlijk de vraag. Maar wat in ieder geval had gekund, was een online competitie tussen amateurclubs en voetballers. Organiseer een kampioenschap overkoppen, hooghouden, latje trappen of wat dan ook maar wat door twee spelers gedaan kan worden tijdens de training. Maak er geinig gemonteerde video’s van, hou een ranking bij en zorg zo dat er toch een vorm van competitiegevoel blijft bestaan, zij het online. Organiseer een online trucjes competitie, waarbij de mooiste trucs van jonge voetballertjes worden gejureerd door bijvoorbeeld Soufiane Touzani. Wees creatief.

4. Wees realistisch en kijk vooruit
Al meerdere malen fronsten clubs hun wenkbrauwen door het gebrek aan duidelijkheid vanuit de KNVB. Ook momenteel heeft vrijwel niemand nog geloof dat de bestaande competities op enige wijze voortgezet kunnen worden. Toch stelt de KNVB de beslissing uit. Onverstandig als je het ons vraagt, want regeren is vooruitzien. Veel beter zou de KNVB zich al kunnen buigen over de competitie van volgend seizoen, want inmiddels moeten we ons serieus afvragen of die wel ‘normaal’ kan verlopen. Zelfs bij het laagste niveau in de routekaart van de overheid worden slechts 100 toeschouwers toegelaten, werd afgelopen dinsdag bekend. Als dat werkelijkheid wordt in het najaar, lopen de clubs nog meer financiële schade. Daarom: maak nu vast een plan voor het geval dat scenario werkelijkheid wordt en richt de lobby naar Den Haag op het verhogen van dat aantal toeschouwers.

5. Wees aanjager in slimme coronaprotocollen
Met het netwerk en de uitstraling van de KNVB is de bond de ideale verbinder tussen clubs. Veel clubs zullen straks, wanneer er weer wat meer mogelijk zal zijn, tegen dezelfde problemen aanlopen. Anticipeer daar nu vast op, bundel goede ideeën vanuit clubs en zorg dat die kennis breed gedeeld wordt. Maak nu vast een plan hoe clubs goed en goedkoop kunnen sneltesten, denk na over contactloze betalingssystemen, kijk of spatschermen door gezamenlijk groot in te kopen voordeliger kunnen worden aangeboden aan clubs en biedt clubs een slim ticket- en reserveringssysteem aan, waardoor zij eenvoudig de bezoekersstromen kunnen managen.

Zie hier een aantal van onze ideeën waarmee de KNVB juist in crisistijd haar meerwaarde kan tonen. Door de helpende hand aan te reiken, door te verbinden, door te innoveren en door eerlijk en realistisch te zijn.