In de Voetbal247.nl Visie bieden we een podium aan columns, opiniërende artikelen, historische of verdwenen clubs of onderbelichte onderwerpen binnen het topamateurvoetbal. Deze week schrijft Voetbal247-redacteur René Waning zijn teleurstelling van zich af over de trage besluitvorming met betrekking tot de invoering van ‘weekendvoetbal’.
En hoe gaat het ondertussen in het Nederlandse amateurvoetbal? Nou gewoon, de KNVB wil nog een paar jaar langer nadenken over waar het naartoe moet met de verkruimelende en van plakband aan elkaar hangende voetbalpiramide. Ondertussen melden de eerste clubs alweer hun vertrek van het zinkende zondagschip. Maar we zien het nog even aan en gaan rustig kijken wat de beste oplossing is. En met elkaar praten ook. Veel praten. Ik wil ook graag wat zeggen, maar dan slechts één ding: trek die pleister er nu gewoon in één keer af.
In de zomer van 2020 stuurde de KNVB een enquête rond naar spelers van eerste elftallen en bestuurders van alle amateurclubs over de voorkeuren voor spelen op zaterdag en/of zondag. Nog altijd speelt een groter deel van de clubs in de zondagcompetitie, maar de verhouding verandert snel. Het onderwerp staat al jaren op de agenda, maar de KNVB wil of durft vooralsnog geen knopen door te hakken en het heft in handen te nemen bij het herstructureren van de voetbalcompetitie.
Domino-effect
Al een jaar of tien is duidelijk waar het naartoe gaat. Steeds meer – vooral jonge – spelers trekken de voetbalschoenen het liefst aan op zaterdag en dus geven clubs gehoor aan hun wens en stappen over naar de zaterdagcompetitie. Daar komt ook nog een soort domino-effect bij. Met name in Zuid-Holland, Utrecht en Zeeland zijn ondertussen zo weinig clubs over op zondag, dat het steeds minder aantrekkelijk wordt om op die dag te blijven spelen, al zouden clubs het willen.
Er is geen enkele reden om aan te nemen dat die trend gaat keren. Ergens in de komende jaren zal het aantal standaardteams in de zaterdagcompetitie de zondag inhalen. Tegelijkertijd neemt het aantal teams in absolute zin jaarlijks verder af door fusies en opheffingen, zodat het steeds lastiger wordt twee complete competitiestructuren naast elkaar in stand te houden. En los daarvan: nut en noodzaak van een dubbele piramide is er al lang niet meer.
De belangrijkste oplossing die de KNVB naar aanleiding van een recent uitgevoerd onderzoek aandraagt is het ‘horizontaal overstappen’ mogelijk maken, zodat clubs niet meer helemaal onderaan hoeven te beginnen. Horizontaal overstappen maakt hooguit dat de ‘zaterdagvlucht’ nog verder gaat versnellen, maar lost het probleem in de kern niet op. Nog altijd zullen honderden clubs zelf moeten nadenken en vergaderen over wat ze willen, zondagclubs in de hogere regionen móéten wel haast wegwezen uit de kwalitatief steeds verder uithollende competitie als ze nog enige sportieve ambitie nastreven. En ondertussen kijkt de bond met de armen over elkaar toe.
Voorkeur versus gewoonte
En dat terwijl de genoemde enquête een helder beeld blootlegt. Met name over het verschil in voorkeursspeeldagen. Kort door de bocht: spelers die op zaterdag spelen hebben vaak een sterke voorkeur voor die dag, spelers die op zondag spelen doen dat vooral uit gewoonte of omdat de club waar ze spelen nu eenmaal op zondag speelt. Met deze wetenschap lijkt de oplossing toch vrij simpel.
Dus, daarom: laat het niet langer aan de individuele clubs over, maar trek die pleister er in één keer af. Toon daadkracht, en trotseer de onvermijdelijke ‘ja, maars’. Bij het pupillenvoetbal heeft de KNVB laten zien het wél te kunnen. Dus veeg de zaterdag- en zondagcompetities op een hoop en maak van de zaterdag de standaard speeldag voor de eerste elftallen in het amateurvoetbal. En natuurlijk kunnen clubs dan nog best in onderling overleg beslissen hun wedstrijd op zondag of desnoods vrijdagavond te spelen. En op de lagere niveaus kun je in bepaalde regio’s bij de indeling zelfs nog prima rekening houden met de voorkeursspeeldag. Met name in bepaalde delen in het oosten en zuiden is de zondag als voetbaldag nog altijd heilig. Maar daar is echt geen afzonderlijke competitiestructuur voor nodig.
Als we hier nou gewoon vanaf komend seizoen mee starten (het huidige seizoen wordt toch niet meer fatsoenlijk uitgespeeld) weten we over vijf jaar niet anders meer. Dan vragen we ons af waarom we zo lang zo ingewikkeld hebben gedaan. Eén voorwaarde hangt daar wel aan vast: zorg ervoor dat over het hele land pupillen- en juniorencompetities ook op zondag worden georganiseerd. Nu gebeurt dit al op kleine regionale schaal, maar een deel van de jeugd naar de zondag is een tegemoetkoming voor het terechte argument van capaciteitsproblemen bij grote zondagclubs. En de gemeenten zullen ook blij zijn dat de velden op de tweede dag van het weekend niet grotendeels leeg blijven.
