In deze serie blikken we terug op de duels om het algeheel amateurkampioenschap, die lange tijd het hoogtepunt vormden van het amateurvoetbalseizoen. Met de introductie van de Tweede Divisie in 2016 kwam een einde aan deze traditie. In de achtste aflevering aandacht voor IJsselmeervogels dat als sportploeg van het jaar Limburgia na een prachtige tweestrijd nipt verslaat.
Eindelijk komt de strijd om de algehele amateurtitel weer echt tot leven. Na een aantal edities, waarin bij met name de zondagkampioen de desinteresse eraf te scheppen is, maken IJsselmeervogels en Limburgia er een heerlijk spannend schouwspel van. Voor het eerst komt er een strafschoppenserie aan te pas om de beslissing te forceren. Met zijn laatste balcontact voor hij gaat afbouwen in het derde elftal, schiet Aalt Kok IJsselmeervogels naar de eerste algehele amateurtitel.
Randzaken
En dat terwijl het vooraf in Limburg vooral over randzaken gaat. Limburgia is in 1971 weggesneden uit het profvoetbal en wil met de zondagtitel op zak terugkeren naar de profs. De club uit Brunssum is er klaar voor. De selectie en de organisatie staan en met ruim drieduizend toeschouwers gemiddeld in de hoofdklasse is er ook voldoende interesse voor de club. Twee dagen voor het eerste duel tegen de Vogels krijgt Limburgia de onheilstijding van de KNVB: geen licentie voor een terugkeer naar de eerste divisie. Het zorgt voor juridisch gekonkel tot na beide wedstrijden, maar het oordeel verandert niet: tussen Roda JC en Fortuna ziet de KNVB geen brood in nog een derde profclub in de Mijnstreek. Bovendien wil de gemeente Brunssum geen subsidie steken in Limburgia, wat een van de opmerkelijke voorwaarden is.
De spelers van Limburgia laten zich daardoor niet van de wijs brengen en gaan de strijd om de amateurtitel vol aan. De tegenstander is dan ook niet zomaar een club, maar de sportploeg van het jaar. Het is het seizoen na de bekerstunt van IJsselmeervogels, die pas strandt in de halve finale tegen FC Twente. Spelers als doelman Jos de Feyter, Jan Vedder (de Piet Keizer van Spakenburg) en Jaan de Graaf worden bijkans bekende Nederlanders. Saillant detail: de triomftocht in het bekertoernooi begon met een 1-0 zege op Limburgia.
Fatsoen boven prestatie
Een opmerkelijke wissel bepaalt in belangrijke mate het verloop van het eerste duel in Brunssum. Limburia-trainer Coy Koopal haalt Loek van Wijk, één van zijn betere spelers, in de rust naar de kant. ,,Misschien hadden we met Van Wijk wel gewonnen. Maar voor mij gaat fatsoen boven prestatie. Toen ik hem een opdracht gaf, kreeg ik een onfatsoenlijk en brutaal antwoord. Discipline moet er zijn”, vertelt Koopal aan Het Parool. Het kost Limburgia, dat na een sterke helft met 1-0 leidt, misschien de winst. In de tweede helft is het al snel gelijk en het duel kan daarna alle kanten op.
Als morele winnaar begint IJsselmeervogels aan de return, maar door twee doelpunten van Jan Desweijzen lijkt Limburgia toch op weg naar de amateurtitel. De vedettes Jan Vedder (via doelman Senden) en Jaan de Graaf vereffenen die achterstand echter in een tijdsbestek van twee minuten, waarna Limburgia kraakt, maar niet breekt. Doordat de vermoeidheid toeslaat levert ook de verlenging geen winnaar op, waarna de kijkers een noviteit voorgeschoteld krijgen. Eigenlijk zou er een derde beslissende duel moeten worden gespeeld, maar de clubs waren vooraf overeengekomen bij een gelijke stand een strafschoppenserie de beslissing te laten brengen.
Die serie wordt een puinhoop. Honderden toeschouwers hebben zich al op het veld verzameld en die mogen daar van scheidsrechter Van der Laar blijven staan tijdens de strafschoppenserie. Dat blijkt niet zo’n goed idee. Terwijl de clubs alsmaar gelijk op blijven gaan, komen de emoties gaandeweg tot een kookpunt. Publiek en spelers kunnen de koelte niet meer bewaren als Evert de Graaf – een jaar eerder verantwoordelijk voor de eliminatie van AZ’67 in de beker – wil aanleggen voor zijn strafschop. De supporters moeten dan alsnog achter de omheining, waarna Kok niet veel later de beslissende strafschop binnen poeiert.
Heilig overtuigd
Na de bekersuccessen van een jaar eerder, dus weer een hoogtepunt voor IJsselmeervogels en het eind is nog niet in zicht. Want van een ontmanteling van de succesploeg is zeker geen sprake. Omdat spelen op zondag geen optie is voor het gros van de spelers, blijft het succesteam intact. Feyenoord stond zelfs op de stoep voor Jan Vedder, maar zijn vrouw en zijn moeder sturen de Rotterdammers onverrichter zake weer weg. Ook aan Jaan de Graaf wordt jaarlijks getrokken. Trainer Pierre Stevenaert is er zeker van dat hij blijft. ,,Ik ben er heilig van overtuigd dat Jaan bij ons blijft voetballen. Voor zijn familie en om principiële redenen kan hij het niet maken om op zondag te gaan voetballen”, zegt hij tegen Trouw. In 1978 zou De Graaf toch een contract tekenen bij AZ’67 en hij speelt ook nog een jaar bij Go Ahead Eagles, voordat hij in 1981 terugkeert bij zijn IJsselmeervogels. Maar ook in zijn profjaren speelt hij nooit op zondag.
19/06/1976
Limburgia – IJsselmeervogels 1-1
1-0 Van Wijk, 1-1 Jaan de Graaf
3.500 toeschouwers
26/06/1976
IJsselmeervogels – Limburgia 2-2
0-1 Deswijzen, 0-2 Deswijzen, 1-2 Senden (e.d.), 2-2 Jaan de Graaf
IJsselmeervogels wint na strafschoppen
6.000 toeschouwers
De onwaarschijnlijke landskampioen van 1950
De eerste circa vijftien jaar na de oorlog zijn de hoogtijdagen voor clubs uit de Limburgse Mijnstreek. Vaak zijn ze zelfs rechtstreeks gelieerd aan een mijn, zoals Maurits uit Geleen (afdelingskampioen 1950) en Emma uit Hoensbroek (nog voortlevend in EHC). Zoals aan het clubembleem al te zien is is Limburgia ook een echte mijnwerkersclub. Voordat in 1936 de naam Limburgia wordt aangenomen heet de club Staatsmijn Hendrik. In 1950 strijden zelfs twee mijnstreekclubs om de landstitel. Maurits en Limburgia maken samen met Ajax, Blauw Wit, Heerenveen en Enschedese Boys uit wie Nederlands kampioen wordt. Dat de titel naar Brunssum gaat is een grote verassing en de wijze waarop dat gebeurt nog meer: door een 6-0 overwinning in Amsterdam op Ajax. Een succes dat daarna nooit meer wordt geëvenaard. In de profjaren is Limburgia een bescheiden club in de eerste en tweede divisie. Het succes van 1976 kent ook geen vervolg. Nog tot 1990 handhaaft de club zich in de hoofdklasse, maar in 1998 komt er een einde aan het zelfstandige bestaan van de club en fuseert het met RKBSV tot BSV Limburgia. Onder die naam is de club dit seizoen teruggekeerd in de eerste klasse.
Geraadpleegde bronnen:
– Trouw (via Delpher.nl)
– Het Parool (via Delpher.nl)
– NRC Handelsblad (via Delpher.nl)
– Limburgsch Dagblad (via Delpher.nl)
– Voetbalarchieven.nl
Foto: Rob Croes, Anefo (COO-licentie)
