Eén van de hete hangijzers bij de invoering van de Tweede Divisie en Derde Divisie is de verplichting van de KNVB dat alle clubs spelers een contract geven. In het eerste seizoen van de Tweede Divisie gaat dat om acht spelers en vervolgens dertien. In de Derde Divisie gaat het om drie spelers en vervolgens zes. Maar volgens Prof. Mr. Marjan Olfers mag dit helemaal niet en de voormalig commissaris van Ajax waarschuwt de clubs.
KNVB bepaalt dat zomaar even
Het punt in de ogen van de jurist is dat er op dit moment in rap tempo een cao wordt afgesloten. Tegenover de Belangenorganisatie Amateur Voetbalverenigingen legt ze uit waar het grote gevaar ligt. “In het recht bestaat amateurisme niet. Wie niemand in dienst heeft, krijgt ook niet te maken met een cao. Maar de KNVB heeft op een dag besloten om het anders te doen. De voetbalbond vond dat het wel verstandig zou zijn om clubs op het amateurniveau te verplichten om – in ieder geval in de hoogste divisies – een aantal contractspelers in dienst te laten nemen. Dit mág gewoon niet. De KNVB gaat amateurverenigingen – clubs waarvan sommigen in de statuten hebben laten opnemen dat het amateurs zijn die niemand in dienst nemen – verplichten om tóch mensen te betalen. Zo’n organisatie bepaalt dat zomaar even voor u.”
Misbruik van macht
Olfers vindt dan ook dat de KNVB misbruikt maakt van macht. “Dan kom je aan het mededingingsrecht en dat is ingewikkeld, ook voor juristen en rechters. De KNVB is een monopolist en die mag niet te veel macht hebben. Het mededingingsrecht moet zeggen: hé KNVB u mag uw macht niet misbruiken.” Inmiddels heeft ze van de voetbalbond al boze reacties ontvangen over haar standpunt. “Toevallig is dit mijn expertise en heb ik daarvoor doorgeleerd. Ik ben zeker van mijn zaak: dit mag niet. De KNVB zegt dan dat dit democratisch is besloten, maar zo werkt dat niet. Net zoals het niet kan dat een democratisch gekozen organisatie opeens besluit hele bevolkingsgroepen te deporteren. De democratie stopt bij het recht.”
Controleer uw statuten
Om dit te tackelen wordt er nu geprobeerd een cao af te sluiten. “In het traject om tot een cao te komen moet je het wel met elkaar eens worden met wat is afgesproken. Als u als amateurclub statutair heeft opgenomen – en ik raad voetbalbestuurders aan om daar snel naar te kijken – dat uw vereniging in het leven is geroepen om de amateursport te dienen en geen spelers in dienst wil nemen, dan gaat de KNVB eigenlijk aan u vragen om tegen uw eigen statuten te handelen. Dat kan niet. Dat is wel moeilijk, want hoe harder je in de sport roept dat iets niet mag, doen ze het toch. Totdat er iemand gaat piepen. Dat is het moeilijke bij een monopolist, want weinigen zullen naar de rechter stappen, omdat ze geen oorlog willen met zo’n organisatie.” Toch zijn er al diverse clubs die hebben aangegeven absoluut geen spelers een contract te willen gaan geven.
Gevaren bij degradatie
Voor clubs is het nu van groot belang om nauw betrokken bij de onderhandelingen. “Anders krijgt u gewoon een cao in uw mik geworpen. En dan kan het zijn dat er andere organisaties zijn geweest die dat voor elkaar hebben gekregen. Dan kunt u er niet meer over beslissen. Het feit is dat het locomotiefje ergens naartoe gaat. Als u nu uw karretje loskoppelt heeft u ook geen recht van spreken meer. En tóch krijgt u te maken met een cao. Het is belangrijk heel dicht op dit proces te blijven zitten.” Tevens wijst Olfers op de gevaren bij degradatie, want de contracten kun je dan niet zomaar ontbinden. Ook zouden subsidies van de gemeente in gevaar kunnen komen.